Sanlaşdyrmak — döwrebap ösüşleriň gözbaşy
17-05-23

Türkmenistanda bilimli ýaş nesli terbiýelemek, okatmak döwletimiziň esasy aladalarynyň biri bolup durýar. Ruhy baý we ýokary ahlakly şahsyýetiň kemala gelmegi üçin ähli şertler döredilýär.Ýurdumyzda bilim bermegiň innowasion usullaryny ornaşdyrmaga, informasion-kommunkiasiýa tehnologiýalaryny ösdürmäge we kärine ussat hünärmenleri taýýarlamaga gönükdirilen düýpli özgertmeleriň birnäçesi amala aşyrylýar. Bu ugurda täze kanunçylyk namalarynyň işlenilip taýýarlanylmagy – milli bilim ulgamyny yzygiderli döwrebaplaşdyrmagyň wajyp ugurlarynyň biri bolup durýar.
Maksatnamalaýyn we oýlanyşykly alnyp barylýan sanly tehnologiýalary durmuşa ornaşdyrmak işleri bilim ulgamynda-da üstünlikli amala aşyrylýar. Sanly ulgamyň ýurdumyzyň bilim ulgamyna ornaşdyrylmagy bilen, mekdep okuwçylary, talyplar, bilim işgärleri biri-birileri bilen çalt maglumat dolanyşygynda bolmak bilen bilelikde, dünýä tejribesiniň gazananlaryndan hem peýdalanýarlar. Şunuň bilen baglylykda, öwrenýänler öňküden az wagtda has köp maglumata eýe bolup bilýärler. Sanlylaşdyrmagyň ilerlemesi, onuň durmuşa çalt ornaşdyrylmagy bilim ulgamynda hökmany zerurlyk bolup durýar. Sebäbi ulgama ornaşdyrylan sanly tehnologiýalar ýaş nesilleriň aň-bilim ösüşini üpjün edýär, şeýlelikde, bilim-terbiýeçilik işi has netijeli häsiýete eýe bolýar. Sanly tehnologiýalar bilim ulgamynyň döwre laýyk, geljekki talaplary ýerine getirýän ulgam bolmagyna, bilimiň ýaýraw çäginiň giňelmegine we ykdysady taýdan elýeterli bolmagyna öz täsirini ýetirýär.
Dünýä ylmynyň gazananlaryny ýene ylmyň hyzmatyna bermek işi bilim ulgamyny sanlylaşdyrmak bilen amala aşyrylýar. Häzirki wagtda sanly ulgama geçmekde bilim ulgamyna uly orun degişlidir. Sanly bilimi ösdürmek üçin, ilkinji nobatda, bilim ulgamynda zähmet çekýän mugallymlardyr hünärmenleriň, şeýle-de bilim alýanlaryň häzirki zaman kompýuter tehnologiýalaryndan ussatlyk bilen baş çykarmaklarynyň zerurdygy öz-özünden düşnüklidir. Şeýlelikde, häzirki zaman tehniki serişdeleriň we maglumat gorlarynyň ulanylyşynda bilim işgärleriniň bu ugurda taýýarlygyny kämilleşdirmek wezipesi hem öňe çykarylýar.
Şunda ýurdumyzyň bilim edaralarynyň biri bolan Türkmenistanyň Inžener-tehnki we ulag kommunikasiýalary institutynda hem ösen innowasion tehnologiýalary bilen üpjün edilmegi, mugallymlaryň kompýuter sowatlylygynyň yzygiderli kämilleşdirilmegi örän uly ähmiýete eýedir. Ony durmuşa geçirmegiň birinji tapgyrynda meýilleşdirilen çäreler boýunça ýokary okuw mekdebinde hünärmenler, professor mugallymlar, şeýle-de ýaşlar tarapyndan sanly bilim ulgamynyň tor programma üpjünçiligi, onuň binýadynda sanly bilim portallary işlenip taýýarlanyldy.
Bilim ojagymyzda sanly tehnologiýalaryň, ýokary tizlikli internet ulgamynyň giňden ornaşdyrylmagy netijesinde, ýurdumyzyň ýokary hem-de orta hünär okuw mekdepleriniň arasynda, şol sanda bilim babatda hyzmat daşlyk edilýän daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleri, ylym-bilim merkezleri bilen uzak aralykdan sapaklar, wideoşekilli maslahatlar yzygiderli guralýar. Çünki ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde halkara hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmekde alnyp barylýan bilim–terbiýeçilik ylym, sport, medeni-köpçülik işlerini ýurdumyzda amala aşyrylýan döwlet ähmiýetli özgertmeleri, ösüşleri giňden şöhlelendirmekde sanly bilim ulgamynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak maksadalaýykdyr.
Institutda hem ähli sapaklar öwredilende hem multimedia serişdeleri giňden peýdalanylýar. Sapaklarda talyplaryň hünärlerine degişli ýazgylar okadylýar we olaryň geljekki kärlerine degişli wideo ýazgylar hödürlenýär. Institutda sanly ulgamyň mümkinçilikleri esasynda bilim bermek, okatmak we dürli hili edebiýatlardan peýdalanmak, maglumat alyşmak işleri ulag we kommunikasiýa ýaly halkara derejesindäki dünýewi işleri göz öňünde tutýan ugurlarda okap bilim alýan, hünär öwrenýän ýaşlaryň tejribesi üçin has-da ähmiýetlidir. Şonuň üçin hem degişli ulgamlaryň işi boýunça bilim alýan talyp ýaşlar döwrebap mümkinçilikler esasynda dünýä tejribesini öwrenýärler.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyz batly gadamlar bilen öňe barýar. Ýurdumyzda ähli ugurlar bilen bir hatarda, ylym-bilim ulgamynda hem ägirt uly özgert meler durmuşa geçirilýär. Ýaşlaryň öz işine ökde hünärmenler bolup ýetişmegi üçin ýokary okuw mekdebinde berilýän bilimiň hilini gowulandyrmak üçin meýilnamalar esasynda sapaklar döwrüň talabyna laýyk geler ýaly guralýar.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ösüp gelýän ýaş nesillerimiziň bilim-terbiýesine we başarnygyna aýratyn üns berilýär, olaryň sagdyn ösmegi, kämil bilim almagy baş alada bolup durýar.Ýaş nesillerimiziň giň dünýägaraýyşly, kämil hünärmenler bolup ýetişmegi üçin ähli mümkinçilikler döredilýär. Ylym-bilimi ösdürmekde beýik işleri durmuşa geçirýän Arkadagly Serdarymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!
Saparmyrat HANOW,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiyalary institutynyň mugallymy.
“Dialog – parahatçylygyň kepili”
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz tarapyndan teklip edilen: “Dialog – parahatçylygyň kepili” atly filosofiýasy, Türkmenistan bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijeli hemde köpugurly häsiýete eýe bolýandygyny subut edýär.
SABYRLYLYK, SAGLYK — ÖMRÜMIZIŇ BEZEGI
Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragy öz halkynyň görer gözi, sözlär dili, ruhy çyragy, beýik maslahatçysy, synmaz söýgisi bolup gelýär. Dana Pyragynyň çeper tematikasy baý we köptaraplydyr. Olardan islendik mesele dogrusynda degerli pikir-parasat alyp bolýar. Akyldar Magtymguly Pyragy il-gününiň saglygy hakyndaky meseläni hem öz şygyr setirlerine siňdiripdir.
ÝAŞLARA GÖRELDE, ÝÖRELGE ESER
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başyny tutan ýaşlar baradaky döwlet syýasaty bu gün hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda üstünlikli dowam etdirilýär. Türkmen jemgyýetinde hakyky watançy şahsyýetleriň neslini kemala getirmek ugrunda dünýä nusgalyk işler alnyp barylýar.
«ÄNEW-MÜŇÝYLLYKLARDAN GÖZBAŞ ALÝAN MEDENIÝET»
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe watanymyzyň her bir güni türkmen halkynyň Milli Lider Gahryman Arkadagymyz, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň saýasynda uly ösüşlere, taryhy özgerişlere beýik ýeňişlere beslenýär.
«Dostluk bagy boý alsyn, dünýä dolsun bossana!»
Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz baky Bitarap Türkmenistan döwletimiz ösüşleriň belent sepgidini nazarlap ynamly gadamlar bilen öňe barýar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyz depginli we yzygiderli daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirýär hem-de halkara gatnaşyklar ulgamynda mynasyp orun eýeleýär.

HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.