Doňdurma ýa buzgaýmak – bu süýt önümine biperwaý garaýan adamlaryň arasynda az adam bar. Häzirki wagtda doňdurmanyň köp görnüşi bar – dünýäde iň elýeterli we gözlenýän desertleriň biri bu doňdurmadyr

1786-njy ýylyň 10-njy iýunynda ABŞ-da doňdurma köpçülikleýin satylyp başlandy diýlip hasaplanylýar. Elbetde, doňdurmanyň önüm hökmünde sarp edilmegi taryhy gadymy döwürlere degişlidir.  Takmynan 4000 ýyl ozal Hytaýda buz, gar we miwe bölekleriniň garyndysyndan ýakymly tagamlar ýasapdyrlar.  Soň bolsa, berk ynam bilen saklanýan süýt bilen buzy garyşdyrmak üçin resept peýda boldy.  Gadymy Ysraýylda-da, Gresiýada-da özüne çekiji desertleri ýasadylar.  Olar indi doňdurylan şire diýilýän zada meňzeýärdi.

Ýewropada doňdurylan süýdüň resepti diňe XIV asyrda, görnüşine görä Italiýada peýda boldy.  Fransiýada bu resept XVI asyrda peýda boldy we süýt esasly doňdurma şol ýerde ilkinji gezek döredi.  XVIII asyrda “Doňdurma” ady Fransiýada ýüze  çykypdyr (ýüze çykan ýerine görä – Plombier-les-Bemes).  Bu ýerde, XIX asyrda diňe bir doňdurma däl, eýsem onuň gaplanan doňdurma we beýleki görnüşleride giňden ýaýrady. Doňdurmany hasda kämilleşdirip  şokolad bilen garyndyly we başgada önümler bilen baýlaşdyrylan görnüşlerini oýlap tapdylar. Amerikaly Kristian Nelson bu oýlap tapyşyna “Eskimo pirogy” (eskimo pirogy) diýip at berildi.Şeýle-de şol döwürde wafli käseler dörändigi aýratyn bellenilýär.

Dünýädäki iň gymmat buzgaýmak  Nýu-Ýork şäherindäki restoranlaryň birinde satylýar. Bu buzgaýmagyň düzümine iýmek üçin niýetlenen altyn goşulýar.Bahasy 25müň amerikan dollaryna barabardyr.

Taýýarlan Işanberdi SEÝITNYÝAZOW,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň 2-nji ýyl talyby.