Mehanizasiýanyň oba hojalygyndaky orny

14-04-23

Döwrebap ýörite enjamlar agrosenagat toplumynyň ösmeginde möhüm ähmiýete eýedir. Aýry-aýry amallary ýa-da tehnologiki amallary mehanizasiýa we awtomatlaşdyrmak arkaly zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmak üçin döredilen oba hojalygy tehnikasynyň ähmiýeti uludyr. Adamzat gadymy döwürlerden bäri oba hojalygy önümçiliginiň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin tehnologiýadan peýdalanýar. Oba hojalygynyň tehnologiýa bilen uzak wagtlyk baglanyşygy ýönekeý palçykdan ýasalan oba hojalyk gurallaryndan bug bilen işleýän hasyl ýygnaýjy tehnikalara, ösümlikleri köpeltmäge gönükdirilen dürli usullardan binalarda ýyladyşhanalar gurulmagyna çenli baryp ýetýär.

Häzirki wagtda mehanizasiýanyň kämilleşmegi netijesinde oba hojalygynda elektrifikasiýalaşdyrmak we awtomatlaşdyrmak ýaly usullar ornaşdyrylýar. Oba hojalygynda näçe elektrik energiýasynyň sarp edilýändigi, kärhanada adam we haýwan güýjüniň ýerine näçe hereketlendirijiniň ulanylmagy, adam zähmetine we gözegçilige mätäç bolmazdan bu tehnikalaryň näçeräk işleýändigi ýaly faktorlar kärhananyň mehanizasiýa derejesini kesgitleýär. 

Oba hojalygynda mehanizasiýa düşünjesi, diňe bir sanlardan ybarat bolan maglumatlary däl-de, eýsem täze tehnologiýalaryň we usullaryň ulanylmagyny hem öz içine alýar. Häzirki wagtda durnukly oba hojalygy önümçiligi bilen bir hatarda oba hojalygyndaky azyk üpjünçiligi meseleleriniň çözgütleri oba hojalygyny mehanizasiýalaşdyrmak bilen deň derejede möhümdir. Şunuň bilen baglylykda, işlenip düzülen çözgütleriň biri bolan dik ekerançylyk tejribesi, iň täze tehnologiýalary hem-de oba hojalygy önümçiliginde döwrüň talaplaryny birleşdirýär.

Oba hojalygynda önümçilik gatnaşyklarynyň has-da ösýän döwründe ekerançylykda ýokary hilli agrotehniki çäreleri geçirmegiň uly ähmiýeti bardyr. Ekerançylykda ýokary zähmet öndürijiligini gazanmak, işleri tiz wagtda ýerine ýetirmek we sarp edilýän önümçilik harajatlaryny peseltmek üçin alnyp barylýan işleriň toplumlaýyn mehanizasiýasynyň uly orny bardyr.

Maşynlar ulgamy oba hojalyk önümçiliginiň kompleksleýin mehanizasiýasynyň maddy-tehniki esasydyr. Ol oba hojalyk işleriniň doly siklini üpjün edýän, tehnologik prosesleri we öndürijilikleri boýunça biri-birleri bilen özara baglanyşykly dürli maşynlaryň toplumydyr. Bu ulgamyň has-da ösdürilmegi sarp edilýän harajatlaryň azaldylmagyna, zähmet öndürijiliginiň ýokarlanmagyna, ekinleriň hasyllylygynyň yzygiderli artmagyna uly ýardam berer.

Türkmenistanyň oba hojalygynda alnyp barylýan özgertmeleri üstünlikli amala aşyrmak, oba hojalyk önümlerini öndürijileriň ýerden ýokary hasyl öndürmek ugrunda alyp barýan işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, dürli oba hojalyk tehnıkalaryny satyn almak ugrunda giň tagallalar edilýär.

Biziň güneşli Diýarymyzda hem oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegine uly üns berlip, bu babatda pudagyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli pugtalandyrylýar. Ýylyň-ýylyna oba zähmetkeşleri üçin döwrebap tehnikalar satyn alynýar. Olar hem oba hojalygynda hasyllylygyň ýokary bolmagyna getirýär.

Türkmenistan oba hojalyk tehnikalaryny satyn almakda «John Deere» (ABŞ) we «CLAAS» (GFR) ýaly dünýä belli kompaniýalary bilen köp ýyllar bäri hyzmatdaşlyk edýär. S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetinde agzalan kompaniýalaryň okuw merkezleri açyldy, olar talyplara ýokary derejeli bilim bermek we ýokary öndürijilikli tehnikany dolandyrmak başarnyklaryny öwretmek üçin oba hojalyk önümçiliginde ulanylýan häzirki zaman usullary barada giňişleýin bilim berýärler.

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň we «John Deere International GmbH» kompaniýasynyň arasynda baglaşylan ylalaşyga laýyklykda daşary ýurtly hünärmenler bu ýokary okuw jaýynyň oba hojalygynyň mehanizasiýasy fakultetiniň talyplaryna iň täze tehnologiýalary öwredýärler. Sanly telematika ulgamyny, ýurdumyzyň oba hojalygynda ulanylýan tehnikalaryň gurluşyny we işleýşini, olara tehniki hyzmatyň hem-de tehnikalary ulanmagyň aýratynlyklaryna aýratyn üns berilýär. Merkezde geçirilýän okuwlar milli ykdysadyýetiň oba hojalyk pudagy üçin kärine ussat hünärmenelri taýýarlamagyň aýrylmaz bölegidir.

Halkymyzyň, şol sanda biz ýaşlaryň bagtyýar durmuşy üçin taýsyz tagallalar edýän Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, döwletli tutumlary elmydama rowaç bolsun!

Gylyçdurdy BABAÝEW,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň Oba hojalygynyň mehanizasiýa fakultetiniň talyby.

«HEMIŞELIK BITARAPLYK PARAHATÇYLYGYŇ WE ÖSÜŞIŇ ÝOLUDYR»

Bitarap Watynymyzyň erkinligi, asudalygy, berkararlygy we ata-babalarymyzyň arzuwlan eýýamy bu günki gün  Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda rowana ýollarda uly üstünliklere beslenýär. Halkara parhatçylyk we ynanyşmak ýylynda ýurdumyz dünýäniň birnäçe döwletleri bilen dostlukly gatnaşyklary alyp barýar.


«BAR ZADYŇ SAKASY SAGLYK»

Berkarar döwletimiziň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe her bir güni şanly senelere, toý-baýramlara beslenýän Türkmenistan döwletimizde her bir günimiz uly üstünliklere beslenýär. Türkmenistanda däl, eýsem, bütin dünýäde uly goldawa eýe bolýandygyny äşgär etdi. «Saglyk» Döwlet maksatnamasy ýurdumyzda saglygy goraýşy kämilleşdirmek babatda özgertmeleriň aýgytly tapgyryna geçmäge badalga berdi.


«BITARAPLYK, DOGANLYK — SAÝLAN AÝDYŇ ÝOLUMYZ!»

Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Seradrymyz «Garaşsyz döwletimiziň Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň maksady halkara hukugyň kadalaryna hem-de borçnamalaryna gyşarnyksyz eýerip, ýurdumyzyň geosyýasy we geoykdysady mümkinçiliklerini asuda, abadan durmuşyň, döredijilikli ösüşiň bähbidine gönükdirmekden ybaratdyr» diýip belleýär.


BELENT SEPGITLERIŇ BEÝANY

Mälim bolşy ýaly Lukman Arkadagymyzyň başda durmagynda işlenip düzülen «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda bu ulgamy kämilleşdirmek hem-de wagyz etmek boýunça toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Üstümizdäki Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda hem bu maksatnamanyň kabul edilmegine 30 ýyl boldy.


16926875026bf9.jpeg
«Halkara ulag-logistiki hyzmatdaşlygy berkitmekde Türkmenistanyň durnukly ulag syýasatynyň orny» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynda Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy we Bütindünýä durnukly ulag güni mynasybetli sanly ulgam arkaly «Halkara ulag-logistiki hyzmatdaşlygy berkitmekde Türkmenistanyň durnukly ulag syýasatynyň orny» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi.

Bash surat - 2022.jpg
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:

– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.