Maglumatlar binýady
12-07-21

Maglumat tehnologiýasy döwründe biz köp sanly maglumat akymyny yzygiderli işleýäris. Elektron resminamalar bilen işlemek maglumatlara we faýllara yzygiderli gözegçilik etmegi talap edýär. Maglumatlaryň gurluşyny, funksiýalaryny ygtybarly saklamak, düzmek, gaýtadan işlemek we çykarmak üçin döredilen «Maglumatlar binýady» dolandyryş ulgamlaryň wezipelerini jikme-jik ýerine ýetirýän, biri-birine bagly we belli bir usul bilen guralan ýygyndydyr.
Maglumatlar binýadyny dolandyrmak ulgamy ilkinji gezek 1955-nji ýylda, faýl esasly ýazgylary gaýtadan işlemegiň modeli goldanyp, maglumatlary saklamak üçin programma üpjünçiligi hödürlenende başlaýar. Wagtyň geçmegi bilen emeli aň düşünjesine laýyklykda, maglumatlar binýadynyň shemalary we maglumatlaryň garaşsyzlygy düşünjesi işlenip düzülýär.
Her bir edara-kärhananyň wezipeleri, öňde goýýan maksatlary, çyzgysy giň maglumat çeşmesine öwrülýär we olar maglumat binýadynda jemlenýär. Maglumatlar binýady ähli edara-kärhanalaryň maglumat faýllaryny ýygnap, kompýutere girizýän ýeke we uly elektron resminama giňişligidir.
Maglumatlar binýadyny diňe bir kompýuteriň üsti bilen däl, eýsem smartfon bilen internete girmek arkaly hem dolandyryp bolýar. Maglumatlar binýady dolandyryjy maglumatlary gorap saklamaga we olaryň howpsuzlygyny we bitewiligini üpjün etmäge jogapkär bolup durýar. Maglumatlar binýady ygtybarlylygyň, elýeterliligiň we howpsuzlygyň ýokary derejesini şertlendirýär.
Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzy bäsleşige ukyply tehnologiýalar mekanyna öwürmek baradaky tabşyryklaryndan ugur alyp, häzirki wagtda maglumatlar binýady bilen işlemek üçin köp programma üpjünçilikleri işlenip düzülýär. Bu bolsa uly göwrümli maglumatlary özünde jemlemäge mümkinçilik döretmek bilen, her bir ulgamyň kuwwatlylygyny has-da ýokarlandyrýar.
Aýgözel ANNAMÄMMEDOWA,
«Türkmenaragatnaşyk» agentliginiň «Türkmentelekom» elektrik aragatnaşyk
kompaniýasynyň hünärmeni.

Arkadag şäherinde 5G aragatnaşygy ornaşdyryldy
Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň başda durmagynda täze tehnologiýalar, kämil hem akylly serişdeler ýurdumyzyň ähli pudaklaryna giňden ornaşdyrylýar. Öňdebaryjy innowasiýalaryň giňden ornaşdyrylmagy bolsa ýurt ösüşiniň möhüm şerti bolup durýar.

Türkmenistan bilen Russiýa Demirgazyk-Günorta taslamasynda möhüm oruny eýelär
Russiýa we Türkmenistan Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesiniň durmuşa geçirilmeginde möhüm orny eýelärler. Bu barada Russiýanyň daşary işler ministri Sergeý Lawrow Aşgabatda çarşenbe güni Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow bilen geçiren duşuşygynyň netijesinde mälim etdi.

Stambulda Türkmenistanyň eksport harytlarynyň sergisi geçiriler
Türkmenistanyň eksport harytlarynyň sergisi 2025-nji ýylyň 2-5-nji iýuly aralygynda Türkiýäniň Stambul şäherinde geçiriler. Sergi Türkmenistanyň hökümetiniň hem-de degişli döwlet we hususy pudaklarynyň bilelikde guramagynda geçiriler.

Gazagystan Türkmenistana ýük daşamagy artdyrmagy meýilleşdirýär
Gazagystanyň hökümeti Türkmenistan hökümeti bilen ulag, logistika we üstaşyr pudagyndaky strategiki hyzmatdaşlyk baradaky Ylalaşygy tassyklamak baradaky kanunyň taslamasyny taýýarlady.

Türkmenistanyň we Russiýanyň sebitleriniň arasyndaky söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilýär
Türkmenistanyň we Russiýanyň sebitleriniň arasyndaky söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilip, özara bähbitli mümkinçilikleri açýar. Russiýanyň Astrahan oblasty bilen bilelikdäki täze başlangyçlar bu gatnaşyklaryň güýçli depginde ösdürilýändiginiñ nobatdaky subutnamasyna öwrüldi. Şeýlelikde, köp ýyllyk tejribesi bolan Astrahanyň iri kompaniýasy «Grand Fish» tarapyndan Türkmenistana balyk önümleriniň iberilişi ýola goýulýar.

HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.